हॅलो कृषी ऑनलाईन : जगभर कोरोनाची साथ सुरू होताच. त्यामुळे आजूबाजूला खाण्यापिण्यापासून प्रत्येक गोष्टीसाठी लोकांना अनेक समस्यांना तोंड द्यावे लागत होते. कोरोनामुळे अनेकांच्या नोकऱ्या गेल्या, अनेकांचे व्यवसाय (Pearl Farming) बंद झाले आहेत. पण अशा वेळीही देशात असे अनेक लोक आहेत ज्यांनी हार मानली नाही आणि आपल्या कुटुंबासाठी कठोर परिश्रम करत राहिले. आज आम्ही तुम्हाला अशाच एका तरुणाबद्दल सांगणार आहोत. ज्याने कोरोनाच्या आगमनानंतर केवळ आपला व्यवसायच सुरू केला नाही तर आपल्या कुटुंबाचे पालनपोषणही केले.
वास्तविक, रझा मोहम्मद असे या तरुणाचे नाव असून तो 41 वर्षांचा आहे. तो अजमेरमधील रसुलपूरचा रहिवासी आहे. रझा मोहम्मद हे कोविड-19 जगात येण्यापूर्वी त्यांच्याच शाळेत शिकवायचे. पण कोरोनामुळे रझा यांच्या उत्पन्नावरही वाईट परिणाम झाला. कारण कोरोना, शाळा कॉलेज सर्व काही बंद होते.
या काळात लोक जगण्यासाठी रोजगाराच्या शोधात होते. रझा हे उत्पन्नासाठी रोजगाराच्या शोधात होते, परंतु अशा परिस्थितीत रझा यांना समजले की त्यांच्याकडे फक्त 2 बिघे जमीन आहे जिथे तो हंगामी पिके घेतो.
तथापि, चांगले जीवन जगण्यासाठी हे पुरेसे नव्हते. पण तरीही त्यांनी या सगळ्यात मोत्याची शेती करण्याचा निर्णय घेतला. ही शेती शिकण्यासाठी त्यांची भेट राजस्थानमधील किशनगड येथील नरेंद्र गरवा यांच्याशी झाली, जो मोत्यांची शेती करत होता. अशा परिस्थितीत रझा यांनी लोकप्रिय शेती व्यवसाय शिकण्याचा निर्णय घेतला.
केवळ एका दिवसाच्या प्रशिक्षणाने यश
जेव्हा रझाने मोत्यांच्या (Pearl Farming) शेतीबद्दल शिकायला सुरुवात केली तेव्हा लॉकडाऊनने देश व्यापला आणि त्याचे प्रशिक्षण फक्त एक दिवस झाले. आपल्या ज्ञानाचा तसेच त्या एका प्रशिक्षण सत्रातून त्याने आपल्या शेतात १०/२५ च्या परिसरात एक छोटा तलाव बांधला आणि त्यात ताडपत्री टाकून मोत्यांची शेती सुरू केली. त्यानंतर त्यांनी मोत्यांच्या शेतीसाठी लागणारे सर्व साहित्य जसे की अमोनिया मीटर, पीएच मीटर, थर्मामीटर, प्रतिजैविक, माउथ ओपनर आणि पर्ल न्यूक्लियस तसेच शेण, युरिया आणि सुपरफॉस्फेट यासारख्या शैवालांसाठी चारा गोळा केला. त्याच्या तलावात त्याने 1000 ऑयस्टरसाठी बीज टाकले होते जे डिझाइनर मोती बनले.
त्याने सर्व ऑयस्टरमध्ये न्यूक्लियस घातला आणि त्यांच्या पौष्टिक गरजा आणि वाढीची काळजी घेतली. ते म्हणतात की जर सर्व काही ठीक झाले तर एक शिंपले दोन मोती तयार करू शकतात. त्यांनी असेही नमूद केले की मोत्याचे पीक वाढण्यास 18 महिने लागतात आणि संपूर्ण प्रक्रियेत त्यांनी 60-70 हजार रुपयांहून अधिक गुंतवणूक केली. पिकाच्या उत्पन्नातून त्यांना काही दिवसांत सुमारे अडीच लाखांचा नफा झाला.
मोत्यांच्या लागवडीसाठी थोडी काळजी घ्यावी लागते पण त्यासाठी खूप वाट पहावी लागते हे लक्षात ठेवा. रझा यांनी सांगितले की, ते रोज फक्त एक तास मोत्यांच्या लागवडीत घालवायचे. याशिवाय लोकांनी इतर नोकऱ्या केल्या तरी मोत्यांची (Pearl Farming) शेती करून जास्त नफा मिळू शकतो, अशी ग्वाहीही त्यांनी दिली.
मोत्यांच्या शेतीच्या गरजांविषयी बोलताना ते म्हणाले की, पाण्याची पीएच आणि अमोनिया पातळी आठवड्यातून एकदाच तपासावी लागते. पाण्याची पीएच पातळी ७ ते ८ ठेवावी आणि त्या ठिकाणच्या तापमानानुसार मोत्यांची वाढ होण्यास कमी-जास्त वेळ लागू शकतो, असा सल्ला त्यांनी दिला.
त्यांनी असेही नमूद केले की मोत्यांच्या शेतीमध्ये देखभाल खर्च जवळजवळ नगण्य आहे परंतु त्याहूनही महत्त्वाची गरज म्हणजे पाण्याची पातळी, ऑयस्टरचे आरोग्य, शैवाल इत्यादींची काळजी घेणे. त्यासाठी उत्पादकाच्या संयमाचीही गरज आहे. त्याच्या निकालाची वाट पाहावी लागेल. मणी तयार झाल्यानंतर ते प्रयोगशाळेत पाठवावेत. कारण मोत्याच्या गुणवत्तेनुसार त्याची किंमत 200 ते 1000 रुपये प्रति मोती (Pearl Farming) असू शकते.