‘लंपी’ चा प्रसार करणाऱ्या कीटकांपासून कशी कराल सुटका ? जाणून घ्या

हॅलो कृषी ऑनलाईन : राज्यात लंपी या रोगाचा फैलाव मोठ्या प्रमाणात होतो आहे. या रोगाचा प्रसार हा मुख्यतः कीटकांमार्फत होतो. मात्र या कीटकांना रोखण्याच्या उपाययोजना जाणून घेऊयात …

लम्पी स्कीन रोग याचा प्रसार हा अनेक मार्गानी होतो. त्यापैकी चावा घेणाऱ्या किटीक वर्गीय माशा या एक प्रमुख होय. यामध्ये टॅबॅनस, स्टोमोक्सिस हिमॅटोबिया, क्यूलीकॉईडस, डास व काही प्रजातींचे गोचीडे यांचा समावेश होतो.

1.पशुधनास प्रखर उन्हाच्या वेळेस चारावयास सोडू नये (सकाळी 10 ते 17 पर्यंत गोठयात ठेवावे)
2. शेणाचा उकिरडा/खड्डा शेण टाकल्यानंतर पॉलिथीन/ताडपत्रीने झाकून टाकावा.
3. गोठयात स्वच्छता ठेवावी.
4.पशुधनाच्या शरीरावर कमीत कमी एक आठवडयाच्या अंतराने 5% निम सिड कर्नल एक्सट्रक्ट (निम अर्क) (NSKE) अथवा वनस्पतीजन्य 10 मिली निम तेल + 10 मिली निलगीरी तेल + 10 मिली कारंज तेल + 2 ग्रॅम अंगाचा साबण + 1 लिटर पाणी हे द्रावण फवारावे.
5. गोठयाची स्वच्छता करून गोचीडाची अंडी गोळा करून शेकोटीमध्ये जाळावी.
6. आजार सदृश लक्षणे आढळल्यास जवळच्या पशुवैद्यकीय दवाखान्यात संपर्क साधावा.
7. रोग नियंत्रणासाठी पशुवैद्यकाच्या सल्ल्याने पशुधनास लसीकरण करून घ्यावे.

देशातील 18.5 लाख गुरांना लंपीची लागण

सध्या देशातील 15 हून अधिक राज्यांतून लंपी त्वचेच्या आजाराची प्रकरणे नोंदवली गेली आहेत. आतापर्यंत देशभरात सुमारे 18.5 लाख गुरांना चर्मरोगाची लागण झाली आहे. त्यापैकी 12.5 लाख प्रकरणे एकट्या राजस्थानमधून नोंदवली गेली आहेत.

23 एप्रिल रोजी पहिले प्रकरण उघडकीस आले

लंपी त्वचा रोग देशभरात झपाट्याने पसरला आहे. उदाहरणार्थ, शून्य प्रकरणांपासून ते जवळजवळ (Lumpy) दशलक्ष प्रकरणांपर्यंतचा प्रवास 5 महिन्यांत व्हायरसने कव्हर केला आहे, जो चिंताजनक आहे. खरं तर, 23 एप्रिल रोजी लंपी त्वचेच्या आजाराची पहिली केस नोंदवली गेली होती, ज्या दरम्यान गुजरातमधील कच्छमध्ये पहिला रुग्ण आढळला होता. त्यानंतर अनेक राज्यांतील गुरांना ढेकूण त्वचारोगाने ग्रासले. ढेकूळ त्वचारोगाचा झपाट्याने होणारा प्रसार हा चिंतेचा विषय आहे.

75000 हून अधिक गुरांचा मृत्यू

आत्तापर्यंत 75000 हून अधिक गुरे लंपी त्वचेच्या (Lumpy) आजाराने दगावली आहेत. त्यापैकी सर्वाधिक प्रकरणे राजस्थानमधूनच नोंदवली गेली आहेत. यानंतर पंजाब, हरियाणा, राजस्थान, जम्मू आणि काश्मीर, हिमाचल, उत्तराखंड, उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, महाराष्ट्र, नवी दिल्ली, झारखंड या राज्यांमध्ये गुरांच्या त्वचेच्या आजारामुळे मृत्यू झाल्याची प्रकरणे नोंदवली गेली आहेत. याचा सर्वाधिक फटका गाईंना बसला आहे.